Бо чылын коронавирус хамчыы-биле холбаштыр дыштанылга лагерьлериниң саны кызырылган. Уругларга таарымчалыг байдалдарны тургузуп, «Чайлагда чай» деп тускай программа-биле ажыл-чорудулганы кылып, барык 3000 хире уругларны малчыннарның чайлагларда аалдарынче дыштандырып чоруткан турган.
Уруглар аалдарга баргаш, мал-маган кадарар, суглаар, кажаа аштаар дээн чижектиг ажылдарны кылып турганнар. Чайлагларга дыштанылганың эң кол сорулгазы – уругларны күш-ажылга чаңчыктырары.
Малчын кижиниң ажылын билбес-даа уруглар бар, олар мал-маган болгаш малчыннарның дугайында хөй ажыктыг чүүлдерни билип, өөренип ап турганнар.
Аалдың ээлери уругларның башкылары болуп, оларны кижизидип, билбес чүүлдеринге өөреткеннер.
Мугур-Аксы дугаары бир школаның 4-кү классчызы Аңгырак Монгуш даай-авазы, честези Олча, Адыгжы Очурларның Дестиг-Кырлаг деп черде чайлаанга дыштанган.
-Чайлагга дыштанылгаң дугайында сонуургадып көрем, Аңгырак?
-Мен даай-авам сугнуң аалынга дыштанганым дыка солун, уттундурбас болган. Арыг-агаарлыг черге 10 хире оолдар, уруглар ойнап-хөглеп, дыштандывыс. Малчын кижиниң ажылы төнмес, дыка-ла кызымак болурун көрүп билдивис.
Даң бажында оттуп келгеш, сула шимчээшкиннер кылып, аъштанып-чемненип, шайлап алгаш, улаштыр-ла аалдың ажылдарын кылып, дузалажып хүнзээр бис.
Улугларывыс аъттар кадарар, бичиилеривис бызаалаар бис. Алаактан мөөгү чыырынга дыка ынак бис.
Маңаа келгеш, билбес ажылдарымны кылып өөренип алганым дыка өөрүнчүг.
Даай-авам, честем бистерни бичии-даа чалгааратпайн, янзы-бүрү шимченгир оюннарны ойнадып, хостуг темага чогаадыглар бижидип, шүлүктедип, танцыладып, дыштанып турар чараш пейзажывысты чурудуп турдулар.
Дыштангаш суурувуска кээривиске, биске социал дузаламчы кылдыр аъш-чем, конфета-чигирни үлеп берип турары дыка эки болган.
Чайгы үевисти дыка солун кылдыр дыштанып эрттирдивис. Биске деткимчени берип турар ажылдакчыларга, ада-иелеривиске, чайлагларның ээлеринге, башкыларывыска четтиргенивис илереттивис.
-Дыка-ла онза кылдыр дыштанган-дыр силер, Аңгырак. Сонуургадып чугааланыңар дээш четтирдим. Каш-ла хонгаш өөредилге эгелээр, эки өөренириңерни күзедим!
-Четтирдим. Кады дыштанып турган эштеримге база эки өөренирин, солун таварыштыр күзедим.
Уругларның чайлагларга дыштанылгазын эрттирип турганы дыка ажыктыг. Чажындан кежээ, шимченгир болза, күш-ажыл кижини каастаар болгай.
Уруглар аалдарга баргаш, мал-маган кадарар, суглаар, кажаа аштаар дээн чижектиг ажылдарны кылып турганнар. Чайлагларга дыштанылганың эң кол сорулгазы – уругларны күш-ажылга чаңчыктырары.
Малчын кижиниң ажылын билбес-даа уруглар бар, олар мал-маган болгаш малчыннарның дугайында хөй ажыктыг чүүлдерни билип, өөренип ап турганнар.
Аалдың ээлери уругларның башкылары болуп, оларны кижизидип, билбес чүүлдеринге өөреткеннер.
Мугур-Аксы дугаары бир школаның 4-кү классчызы Аңгырак Монгуш даай-авазы, честези Олча, Адыгжы Очурларның Дестиг-Кырлаг деп черде чайлаанга дыштанган.
-Чайлагга дыштанылгаң дугайында сонуургадып көрем, Аңгырак?
-Мен даай-авам сугнуң аалынга дыштанганым дыка солун, уттундурбас болган. Арыг-агаарлыг черге 10 хире оолдар, уруглар ойнап-хөглеп, дыштандывыс. Малчын кижиниң ажылы төнмес, дыка-ла кызымак болурун көрүп билдивис.
Даң бажында оттуп келгеш, сула шимчээшкиннер кылып, аъштанып-чемненип, шайлап алгаш, улаштыр-ла аалдың ажылдарын кылып, дузалажып хүнзээр бис.
Улугларывыс аъттар кадарар, бичиилеривис бызаалаар бис. Алаактан мөөгү чыырынга дыка ынак бис.
Маңаа келгеш, билбес ажылдарымны кылып өөренип алганым дыка өөрүнчүг.
Даай-авам, честем бистерни бичии-даа чалгааратпайн, янзы-бүрү шимченгир оюннарны ойнадып, хостуг темага чогаадыглар бижидип, шүлүктедип, танцыладып, дыштанып турар чараш пейзажывысты чурудуп турдулар.
Дыштангаш суурувуска кээривиске, биске социал дузаламчы кылдыр аъш-чем, конфета-чигирни үлеп берип турары дыка эки болган.
Чайгы үевисти дыка солун кылдыр дыштанып эрттирдивис. Биске деткимчени берип турар ажылдакчыларга, ада-иелеривиске, чайлагларның ээлеринге, башкыларывыска четтиргенивис илереттивис.
-Дыка-ла онза кылдыр дыштанган-дыр силер, Аңгырак. Сонуургадып чугааланыңар дээш четтирдим. Каш-ла хонгаш өөредилге эгелээр, эки өөренириңерни күзедим!
-Четтирдим. Кады дыштанып турган эштеримге база эки өөренирин, солун таварыштыр күзедим.
Уругларның чайлагларга дыштанылгазын эрттирип турганы дыка ажыктыг. Чажындан кежээ, шимченгир болза, күш-ажыл кижини каастаар болгай.