Аныяктар хүнү чүгле оюн-тоглаа хемчеглери-биле кызыгаарлаттынмас. Байырлалдың чылдагааны-биле аныяк- өскенниң чидиг айтырыгларын шиитпирлээринче кол кичээнгейни углаан.
Эки хүннүң мендизи-биле, «ТА»-ның аныяк номчукчузу! Солуннуң чогаадыкчы коллективи 89 чыл дургузунда силерниңбиле кады деңге базып, аныяк тар амыдыралының көрүнчүү болганынга өөрүвес аргазы чок. Бо удаада аныяктар-биле ужуражып, оларның үзел-бодалын дыңнадым.
Эртине Куулар, Тывада Аныяктар херээниң талазы-биле агентилелдиң удуртукчузу:
– Аныяк тар хүнү, чугаажок, бистерге херек байырлал-дыр. Аныяк-чалыы үезинде бодунуң арга-шинээн 100 хуу боттандырар дээш кызар апаар. Амгы үеде кандыг шиитпирлер хүлээп алыр бис, ол чоок кижилеривистиң амыдырал-чуртталгазынга база ниитизи-биле төрээн черивистиң хөгжүлдезинге салдарлыг болур. Аныяк кижи каяа-даа бодунуң ажыл-херекчи, чогаадыкчы талаларын ажыдар аргалыг деп бодаар мен. Маңаа чүгле кижиниң изиг күзели херек. Элээди оолдар, уругларга янзы-бүрү бөлгүмнер ажылдап турар, Аныяктар ордузу ажыттынганы база кол черни ээлеп турар. Оолдарны эр мөзү-шынарга кижизидер, оларга үлегер-чижек болур сураглыг спортчуларывыс хөй. Олимпий оюннарының киржикчизи Артас Санааны чоргаарал-биле адап болур бис. Оон-даа өске адырларда тергиин чедиишкиннерлиг аныяк чаңгыс чер-чурттугларывыс хөй. А хостуг үезин шын ажыглаары база-ла кижиниң бодундан хамааржыр. Эш-өөрүңер-биле ужуражып, солун киноларны көрүп, номнарны номчуп болур. Оон аңгыда спортчу оюннар, мөөрейлер аныяктар ортузунда хөйү-биле эртип турар. Аныяктарның мурнунда тургустунуп келген чидиг айтырыгларны шиитпирлээри ындыг-ла амыр эвес. Кижи бүрүзүнүң аажы-чаңы аңгы-аңгы болур. Бир эвес ниитизи-биле алыр болза, аныяк-өскенни кадык амыдыралче хаара тудар, оларның интеллектуалдыг билиин бедидер дээш ажылдап турар бис.
Артыш Монгуш, «Тываның буянныг чүректери» хөй-ниити организациязының удуртукчузу:
– Кижи бодунуң арга-шинээн каяа-даа көргүзүп болур. Походка азы кандыг-бир хемчегге, чүге дизе амгы үеде аныяктар шимчээшкини чокта, чүү-даа болбас апарган-дыр. Тывада дыштанып болгу дег каас-чараш черлер хөй. Аржааннар, хөлдерге дыштанырга, эки-ле. А Аныяктар хүнүн бис чыл санында идепкейлиг демдеглеп чаңчыккан бис. Ол дээрге аныяктарның база катап каттыжып, ниитилелге туружун, бодунуң салым-чаяанын, чогаадыкчы чоруун илередир аргазы-дыр. Аныяк кижи хостуг үезинде чүнү-даа кылып болур. Ол чүгле боттан хамааржыр. Тываның онзагай бойдус-чурумалдыг черлерин кезип, агаарлап болур. Спортчу шөлчүгештерге ойнап, чаарттынган эрик кыдыынга селгүүстээр, чадаг-терге оруунга халдыр дээш оон-даа өске чүүлдер хөй».
Мира КОНГУЛ-ООЛ, «Тываның аныяктары», «Сылдысчыгаш» солуннарның кол редактору.
P.S. Тываның чурттакчы чонунуң ортумак назыны – 30 харга дең. Ол Россияда ортумак назындан 10 хар аныяк, азы оларда – 40,4 хар. 2021 чылдың эгезинде чурттакчы чоннуң 52,1 хуузу херээженнер болган, бир муң эр кижиге хамаарыштыр 1087 кижи. А тыва херээжен чоннуң чартык кезии, азы 80 муң ажыы – 15-тен 49 харлыг өзүп-төрүүр назын үезинде.
