Эрес-шоваа малчын ава

Улуг-Хемниң Чодураа талазының делгемнеринде аныяк өг-бүле мал кадарып чоруур. Өг-бүлениң кыс ээзин Ай-кыс Лангаа дээр. Ооң ажыл-агыйга кызымаа хүрең шырайлыг арнындан-на илдең. Биче шаандан тура-ла, мал-маган аразынга өскен болгаш, чымыш ишти дыка эки билир. Ийи чыл бурунгаар аныяк өг-бүле шээр малды хүлээп алгаш, бо хүнге чедир баш санын өстүр кадарып чоруурлар.
— Даң бажында хойну одарладып үндүрер чаңчылдыг бис, оон башка орайтай бээр, а хураганнарны коданга арттырып алгаш, аңгы кадарар чордувус. Мал кадарар дээш, аныяктар аразынга төлевилелге киришкеш, шээр малды алдывыс. Ооң баш санын өстүрүп, мал-магандан туттунганы дээре-дир – деп, аныяк малчын чугаалады.
Бо өг-бүле эрткен чылын үш бызаалыг инекти хойлары-биле орнажып алгаш, сүдүн саап ижип, ак чемин болбаазырадып ап турарлар. Бода малының баш санын өстүргеш, ак сүттен чемнерин садып-саарар сорулгалыг.
Ай-кыс Лангаа өөнүң ээзи ажыл-агый дээш ыңай бээр чоруптарга, малын кадарбышаан, өг ажылынга база четтигип турар. Аал-чурттуң кыс ээзи чайланы бергеш, өөнге даараныптар, инектериниң сүдүн тыртып алгаш, быштак, саржаг, ээжегей дээш ак чемин белеткеп алыр чаңчылдыг, черле ынчаш, холу туттунгур, орлан-шоваа аныяк ава болуп турар.
Шынап-ла, малчын улустуң ажылы куш даң бажында эгелээр, орай кежээ доостур дээри шын. Лангааларның аныяк өг-бүлези малын өстүрбүшаан, ак сүттен чемин болбаазырадыр, хой дүгүнден ширтек, дөжек кылыр биче бүдүрүлге ажыдар дээш кызып турарлар.
А.Тюлюш.

Тыванын аныяктары/Молодежь Тувы

Предыдущая запись
До прямого эфира с Главой Тувы осталось меньше трех часов
Следующая запись
Ты одна такая — любимая и родная!
Меню