ТР-ниң Одалга-энергетика комплекизи декабрьның баштайгы сооктарын үрелиишкиннер чок эрткен. Аппарат хуралынга чылыдылга-энергетика комплекизиниң биле чуртталга-коммунал ажыл-агыйы объектилериниң ажылын сайгарган.
Тываның одалга болгаш энергетика сайыды Эдуард Куулар, одалга сезону эгелээнден бээр 90 хонук дургузунда амыдырал-хандырылга бүдүрүлгелериниң ажылынга салдарлыг улуг технологтуг үрелиишкиннер болбаанын илеткээн. Ындыг болзажок үүрмек авариялар болгулаан.
0,4 база 6-110 кВ-тыг чырык хандырылгазының четкилеринге үрелиишкиннер көвүдээн. Сезон эгезинден 86 болуушкун демдеглеттинген, оларның хөй кезии регионалдыг энергетика системазының барыын болгаш төп кожууннарынга болгулаан. Эрткен чылдың одалга үезинге деңнээрге, четкилерде үрелиишкиннер санының өскениниң кол чылдагааны – дериг-херекселдерниң эргилээнинде база хат хадып, хар чагганы дээн ышкаш бойдустуң уржуктарында деп тускай мергежилдиглер айыткан.
Эрткен чылын чылыг хандырылга системазынга 28 авария болган болза, ам 19. Оларның хөй кезии, азы 10-у Ак-Довурак биле Шагаан-Арыгга (5) болган. Чадаана хоорайның чылыг четкилеринге үш үрелиишкин демдеглеттинген. Оларның шуптузун чогуур үезинде чайлаткан.
Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Одалга болгаш энергетика яамызының илеткелинде чылыг хандырылгазын чугаалап тура, энергетиктерниң үрелиишкиннерни дарый чайлаткан шалыпкын ажылын демдеглээн. Албан черинге хамааржыр объектилерде штаттан дашкаар байдал тургустунган кожууннарның болгаш адырның удуртукчуларынга айтырыгларны салган.
Чижээ, ТР-ниң Өөредилге яамызынга хамааржыр организацияларга чылыг хандырылгазында үрелиишкиннер болган. Туран хоорайның база Сукпак суурнуң школаларынга чогуур температура чогундан уругларны ырактан харылзажып өөренир кылдыр шилчиткен. Шагаан-Арыг хоорайның база Ак-Дуруг биле Барлык суурларның уруглар садтарында бичии үрелиишкиннер бүрүткеттинген. Оларны дыка дүрген чайлаткан, ынчалза-даа ол факт чайгы септелгени база чылыг хандырылгазының системазын чогуур деңнелге организаставаанын көргүскен.
– Бистиң кончуг сооктарывыста кол айтырыг – чылыг хандырылга системазында бичии-даа үрелиишкинни болдурбазы. Ынчанганда бүгү деңнелдиң удуртукчуларынга, сайыттардан эгелээш школа директорларынга чедир, ылаңгыя чаа чыл байырлалдарының бүдүүзүнде, котельнаяларның, генератор тургузугларының дериг-херекселдерин, одаар чүүлдүң курлавырын, материалдарны болгаш артык кезектерни доктаамал хынап турары чугула – деп, Тываның Баштыңы негээн.
Владислав Ховалыг хөмүр сөөртүлгези ажырбас чоруп турарын демдеглээн. Декабрь 10-нуң байдалы-биле алырга, бюджет адырының хереглелиниң 70 хире хуузу хандыртынган. Тывада чедери берге 31 суурже хөмүр болгаш одаар ыяшты чедирген.
Республиканың 16 кожуунунда ажыттынган 36 одаар чүүл шыгжамырлары база уургай таварыштыр хөмүрнү чурттакчы чонче үндүр садып турар. 23 шыгжамыр хуу өнчүге хамааржыр болза, артканын «Транспорт сервизи болгаш төлевилел» күрүнениң унитарлыг бүдүрүлгезиниң регионалдыг оператору хандырып турар. Республиканың чурттакчыларынга сентябрьдан декабрьга чедир 180 хире муң тонна хөмүрнү саткан.
Ажыглаан коммунал ачы-дузазы дээш чурттакчы чоннуң болгаш юридиктиг черлерниң хөй өре-ширезин ол хуралга аңгы сайгарган. Ноябрьда энергетиктерге ниити өрениң түңү 1,45 млрд рубль четкен, ол кызырылбайн, харын-даа өзүп турар. Тываның Баштыңы чылыдылга-энергетика комплекизиниң биле чуртталга-коммунал ажыл-агыйы бүдүрүлгелеринге өре-ширени эвээжедир талазы-биле хемчеглерниң күүселдезин хууда хыналдага алыр даалганы оралакчызы Олег Лукинге берген.
