Саглаана Шожут — Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксының 2 дугаар ортумак школазында тыва дыл болгаш чогаал башкызы, директорнуң кижизидилге талазы-биле чөвүлекчизи.
Аныяк башкы Тываның күрүне университедин, Томскының күрүне университедин дооскаш, төрээн школазынга ажылдап эгелээнинден бээр алды чыл ажып турар.
Саглаана Шожут тыва дыл болгаш төрээн чогаал кичээлдеринде өөреникчилерниң сонуургалын оттурары-биле аңгы-аңгы аргаларны ажыглап, өөредип турар.
«Өөреникчилерниң эң-не сонуургаары болгаш оларның чаа чүүлдү шиңгээдип алырынга дээштиг болур аргалар: карак-биле көрүп, хол-биле тудуп өөренири; карта, схема, чуруктар, таблицалар, видеоматериалдар, виртуалдыг экскурсия дээн чижектиг; практика кырынга өөреникчилерниң киржилгези: ырлап, шүлүктеп, кыска-кыска көргүзүглерге рольдар аайы-биле ойнап, мөөрейлежири.
Оон ангыда өөреникчилерни кожуун, республика, Россия чергелиг олимпиадаларга, конференцияларга, шиилерге, фестивальдарга дээш оон-даа өске хемчеглерге киириштирерге, чаа чүүлдү өөренип, билип алырынга дыка улуг идиг болуп турар» – деп, аныяк башкы таныштырган.
Саглаана Шожут ажылының аайы-биле башкылар аразынга чылдың-на эртип турар мөөрейлерде идепкейлиг киржип турар. Ол 2022 чылда кожуун чергелиг «Россия чергелиг тыва, орус дыл башкыларынын аразынга мастер-класс» мөөрейге ийи черни ээлээн. Башкыларның профессионал мергежил мөөрейлериниң республика чергелиг “Кижини кижизидери-2024” мөөрейге тиилекчи болган.
«Тыва дылывысты канчап камгалап арттырып ап болур бис?» деп айтырыг бисти дүвүредип турар апарган. Өзүп олурар чаштарывыс колдуунда интернет болгаш телевизор көргеш, орус дылда хөйү-биле чугаалажып турар. Ынчангаш интернет четкизинге, телевидениеге чаштарга тыва дылга оюннарны, өөредиглиг дамчыдылгаларны көвүдедир болза эки. А эң-не кол чүүл ада-иеден дыка хамааржыр. Тыва тылывысты езу-чаңчылдарывыс-биле бир деңге салгалдарывыска дамчыдар ужурлуг бис.
Уруглары эскерерге, боттарының бодалдарын орус-даа, тыва-даа дыл кырынга чараш, тода, чедингир кылдыр илередип шыдавайн турар. Ындыг чүүлдү болдурбазы-биле кара чажындан тура төрээн дылынга баштай эки өөредири чугула. Төрээн дылын эки билир кижи өске дылдарны чежени-даа өөренип ап шыдаптар болур» – деп, Саглаана Шожут тыва дылга хамаарыштыр бодалдары-биле үлешти.
Кысказы-биле:
Эртеми – тыва дыл болгаш чогаал башкызы