Частың башкы айында «Тываның аныяктары» солуннуң редакциязы аныяк журналистер-биле чугааны уламчылаан.
«ТА»-ның аалчызы – аныяк ава, «Тува-24» регион каналының телебашкаракчызы Алдын-кыс Буйян.
– Телевидениеде башкарыкчыларны хөй кижилер хүн бүрүде көрүп, дыңнап турар. Ынчангаш оларның амыдырал-чуртталгазын база сонуургап, билип алыксаарлар болгай. Көрүкчүлериңерге бодуңарны таныштырып көөр силер бе?
– Ийе, телебашкарыкчыларның амыдыралын сонуургап, дыңнаксаар кижилер черле көвей боор деп бодаар мен. Көрүкчүлеримге болгаш «Тываның аныяктары» солуннуң номчукчуларынга бодумну таныштырайн.
Мээң адымны Алдын-кыс Алексеевна Буйян дээр. Төк кээп дүшкен черим Ак-Довурак хоорай, ойнап өскен черим – Кызыл.
Бичиимден-не уруглар бажыңынга турган мен. Интернат-школага 3-кү класска чедир өөренип чорумда, бир өг-бүле мени азырап алган. Үш хире ай дыка эки чурттап турдувус, оон авам бисти каапкаш чорупкан. Караа көрбес ачам-биле артып каан бис. Ынчан ол бүгү Россияның инвалидтер ниитилелиниң даргазы турган. Ам бо үеде бистиң аравыста чок… Мени өстүрүп кижизидип каанынга мөгейип чоруур мен.
Өг-бүлелиг мен, эжим ады Чиңгис Олегович Буйян дээр.
Ынакшылывыстың төөгүзү солун – интернет четкиден эгелээн (каттырар). 2013 чылда социал четкилерге бир бөлүкке ынакшыл дугайында чараш шүлүк адаанга бижик арттырып каарымга, менче харыылап, чагаалар чорудуп эгелээн. Ынчалдыр-ла бот-боттарывысты сонуургажып, чоок апардывыс.
Амыдыралчы, кежээ, бөдүүн, кызымак кижиге дужа бергеним – меңээ улуг белек. Ам чаптанчыг оолдуг, кыстыг бис.
Бичии тургаш, хөй ажы-төлдүг, аас-кежиктиг өг-бүлелиг болуксаар турган мен. Чаптанчыг оолдуг, кыстыг болганымга кымдан артык өөрүүр мен.
Бирги өпеяавыс төрүттүнүп кээрге, шупту-ла херек чүүлдерни чүгле эжим садар турган. Бажыңга олурбас, үргүлчү-ле ажылдап-ла турар кижи.
Оглувустуң адын Бадыргы деп адап алган бис. Ол ам 7 харлыг, уруглар садын доозуп, школаже өөренип кирер. Угаан-медерел сайзырадыр оюннарга, чижээ, шыдыраага дыка ынак.
Уруувусту Солаңгы дээр. Ырлаарынга, танцылаарынга дыка ынак. Бичии-ле чугаамның аянын өскертип, хорадап чугааланыптар болзумза, «Ынчаар чугааланмас, авай» дээр. Дыка чаптанчыг кижи.
Өг-бүлевис-биле аңгы-аңгы хоорайлар кезип, дыштанырынга ынак бис. Тывада четпээн черивис болза, чүгле Тожуже барбаан бис. Ынчалза-даа черле чедер бис деп сорулга салдынган.
– Телевидениеже канчап ажылдай берген силер? Ажылыңарны сонуургадып көрүңерем, Алдын-кыс?
– Чогум черле журналист болуп, телебашкарыкчы кылдыр ажылдаар мен деп бодал чок турган мен. 2021 чылда телевидениеже ажылдап кирген мен. Эгезинде дыка берге турган. Черле мындыг угланыышкынныг ажылды сонуургаар болгаш, кызып ажылдап кирипкен мен. Иштики-даа делегейим сайзырап, овур-хевирим эки талазынче өскерилген. Ажылымга дыка ынак мен. Кады ажылдап турар эш-өөрүмге база дыка таарзынар мен. Чамдыкта аравыста чөрүлдээлер турар-даа болза, бот-боттарывысты хүндүлежир бис.
Врезка: Ынакшылывыстың төөгүзү – интернет четкиден эгелээн. 2013 чылда, социал четкиде бир бөлүкке ынакшыл дугайында чараш шүлүк адаанга бижик арттырып каарымга, менче харыылап, чагаалар чорудуп эгелээн. Ынчалдыр-ла бот-боттарывысты сонуургажып, чоок апардывыс.
Амыдыралчы, кежээ, бөдүүн, кызымак кижиге дужа бергеним – меңээ улуг белек. Ам чаптанчыг оолдуг, кыстыг бис.
– Бүгү делегейниң херээженнер хүнү эрткен-даа болза, бо айны кыс деп санаар болгай бис. Аныяк аваларга, бүгү херээжен чонга чүнү чугаалаксай-дыр силер?
– Аныяк аваларга чугаалаксаар чүүлүм, арага деп ажыг суг-биле өңнүктешпезин кыйгырар-дыр мен! Бо үеде кол-ла чүве – эртем-билиг чедип алыры, эки ажылга ажылдап, амыдырап-чурттаары болгай.
Бүгү херээжен чонга частың башкы чараш байырлалы-биле байырым чедирдим! Бодап чоруур бүгү күзелдериңер бүдер болзун! Кадыкшылды болгаш хөй-хөй чылдарда өөрүшкүнү, оңмас чараш чуртталганы болгаш ынакшылды, а ол ышкаш өг-бүлениң аас-кежиин, чаагай амыдыралды болгаш чечектелиишкинни күзедим!
– Четтирдивис, Алдын-кыс! Силерниң өг-бүлеңерге болгаш ажыл-ижиңерге улуг-улуг чедиишкиннерни күзедивис!
Алдынай СААЯ.
Чуруктарны өг-бүлениң
архивинден алган.
