Чок-даа чүве тыптып келир

#тыванын_аныяктары_хоочуннуң_саналы
Хоорайывыстың хөгжүлдезинге көскү үлүүн киирген кижилерге «Кызыл хоорайның хамаатызы» деп атты тыпсып эгелээнивистен (1968) бээр 2018 чылда 50 чыл болдувус. Бо 50 чыл дургузунда 60 кижи ындыг атты алган. 10 кижи артык-тыр бе?
Бо атты 50 чыл иштинде 50 катап эвес, чүгле 31 катап тывыскан, азы 19 чыл куруг, ат тывыстынмаан, Хүндүлүг хамаатылар немешпээн. Ол ындыг болур ажырбас. А 1990 чылда хары угда 9 кижиге хүндүлүг атты үлештирипкен бис.

Ат тыпсыры аай-баштыг, алдавас дүрүмнүг. Ону сагыыры албан. Совет Эвилелиниң Маадыры-даа болза, хоорай чагыргазынга, хоорайның бодунга боттуг үлүүн киирбээн хамаатыга «Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы» деп атты тыпсып болбас. Ынчангаш үстүнде айыттынган 19 чылдың кырынга хос чылдар ам-даа немежир.
Мен 2019 чылдың март 16-дагы «Шынга» аажок идепкейлиг ашак-кадай ийи хоочун дугайында «Кылганны мактаар, кылбаанны…» деп чүүл үндүрдүм.

Идепкейлиг улус турда,
Идеялар боттаны бээр.
Чоовууртааже тутчуптарга,
Чок-даа чүве тыптып келир.

Идепкейи иттигип, кылыксаазы кыптыгып чоруур бо ийи кырганның аттарын солунга биживээнимде-ле, «Шын» солун эфирже үндүрүптерге, хамык улус дораан танып каапкан. Чаңгыс-ла хүн менче 61 кижи телефоннады.
Кайызы-даа даянгыыштыг болгаш, каттыштыр 170 харлыг бо ийи хоочуннуң ачызында Чаа-Хөлде дуган, Сүме даанда Бурган, Кызылда ужудукчу Кидиспейге тураскаал көстүп келди. База-ла бо ийи хоочуннуң угаадыының, тайылбырының база эвилелчи ажылының түңнелинде, Копту тулчуушкунунуң 4 маадырынга, политиктигрепрессиялардан өлүрткен база 4 баштыңчывыска тураскаалдар Кызыл хоорайывыста тургустунду. Оларның ажылы ам-даа уламчылап турар. Бо бүгүнүң мегелеттинмес херечизи, деткикчизи болгаш киржикчизи болганымда, бо ийи ашак-кадайның кайызынга-даа бо төөгүлүг чылывыста «Хоорайның Хүндүлүг хамаатызы» деп атты хары угда тыпсыр дээн саналымны деткиириңерни диледим. (Ред. Автор саналын 2021 чылда киирген «Шын» 2021.04.03.).
Чооду Кара-Күске

Предыдущая запись
YouTube-вредительство: почему популярный видеохостинг не следует принципу объективности 
Следующая запись
 Прямой эфир с Александром Брокертом
Меню