Байлак арга-дуржулгалыг эмчи

Милана Викторовна Дондук 1987 чылда Таңды кожууннуң Бай-Хаак суурунга төрүттүнген. Өг-бүлениң улуг уруу, 2 эр дуңмалыг. Өөнүң ээзи Мерген Константинович Дондук инженер-программист мергежилдиг.

 

Аныяктар 3 чаптанчыг ажы-төлдүг, улуг оглу Альберт 11 харлыг — Көк-Тей школазының 5-ки классчызы, ортун уруу Мира 5 харлыг, Ыраккы Каа-Хемниң «Сылдысчыгаш» уруглар садының кижизиттирикчизи, бичиизи Оюна чаа-ла 9 айлыг.

– Милана, бодуңарны таныш­тырып көрүңерем?

– Авам эмнелгеге ажылдап турган болгаш, үргүлчү-ле ооң-биле кады чоруур турган мен. Чажымдан-на эмчи болуксаар күзелим улуг турган. Школаны 2004 чылда дооскаш, Тываның Күрүне университединче дужаап кирип алган мен. 2 чыл өөренгеш, черле бодумнуң күзелим чедип алыйн дээш, университетте өөредилгем улаштырбайн, Томск хоорайның эмчи-фармацевтика колледжизинче 2006 чылда кирип алдым. Эмчи болуксаар күзелимни чедип алыйн деп сорулгам дыка күштүг турган.

Сургуул үелеримде уругларым ынак ачазы-биле таныжып алган бис. Доозар чылымда эжимниң ава, ачазы-биле найыралдашкан бис. Азыраан авазы эмчи мергежилдиг болган. Эмчи мергежилинге өөренирге, доозар чылында тускай угланыышкынын шилип алыр болгай. Ол дугайында сүме ап чугаалажырымга, Тывада кадыы багай төрүттүнүп турар уруг­лар саны көвей, бичии уруглар массажтаар эмчи болур болза, артык эвес деп чугаалаан.

– Эртем-билигни чедип алгаш, каяа ажылдай берген силер?

2009 чылда колледжти доозуп, Тывавысче чанып келген мен. Ажыл дилээр дээш резюмем белеткеп алгаш чоруп каан мен. Уругларның кадыкшылга төвүнге чедип, резюмем дужаадым. Каш-ла минута болгаш, төптүң удуртукчузу долгап келген. Оон ол-ла хүн мени ажылче хүлээп алган. Аңаа бичии уруглар массажтаар эмчи кылдыр 9 чыл ажылдаан мен. Кады ажылдап турар коллектививис дыка демниг турган. Шупту бодунуң ажылынга ынак, аңаа бердинген эмчилер. Коллектив эп-найыралдыг болурга, ажылынга ынаа дам күштелир деп чүүлдү оон көрдүм.

– Аңгы хууда массаж кабинеди ажыдар күзел кайыын тывылганыл?

– Уругларның кадыкшылга төвүнге ажылдап турган үемде-ле, ол бодал тыптып, канчап, кайыын эгелээрин боданып эгелээн мен.

Ортун уруумну чиигеп алгаш, декретке олурар үемде күзелимни бүдүрүп, 2018 чылда бодум хуумда бичии уругларга «BABY МАССАЖ» кабинедин ажыдып алдым.

– Дыка-ла кызымак-тыр силер аа. Ажыл-чорудууңар эгезинде бергедээшкиннер турган боор аа?

– Бергедээшкиннер турган-даа болза, кижиниң бодундан дыка хамааржыр. 1 чылдың дургузунда чааскаан ажылдап турдум. Чоор­ту кижилер мээң кабинедим дугайында билип, клиентилерим көвүдеп эгелээн. Чааскаан четтикпестеп эгелээш, ажылчыннар тып, кабинедимни улгаттырдым. Ам бо үеде 2 кабинеттиг, 6 ажылдакчы эмчилерлиг мен.

– Ажылдакчылар хүлээп алыр­да, эң-не кол чүнү көөр силер?

– Эң-не эгезинде ажылдакчылар хүлээп алырда, улуг кижилер кээрге, олардан ыядып, эпчоксунар-даа турган мен. (каттырар). Чоорту өскерлип, бодумга бүзүрелим улгаткан. Ажылдакчыларымдан эң-не кол көөр чүүлүм – чаш-ажы-төлге ынакшылы. Бичии уругларга ынак эвес болза, бо ажылга арай таарышпас кижи болуру чугаажок.

Ажылдакчылар хереглей берген үемде, дораан-на арга-­дуржулгазы улуг Татьяна Биче-­ооловна Сарыглар эмчини чалап алган мен. Чүге дээрге Уруг­ларның кадыкшылга төвүнге арга-дуржулга-даа чок кижини өөредип, шын сүмелерин кадып турган мээң улуг дузалакчым, эмчим.

Ол чажам дивейн, база-ла дузазын көргүзүп, күрүнеде ажылы-биле дакпырлап ажылдап турган. Эрткен чылын хүндүлүг дыштанылгаже үнүп, мээң кабинедимде ажылын улаштырып, амгы үеге дээр ажылдап турар бүзүрелдиг эмчим.

База бир мени деткип, шупту чүүлдү өөредип каан чаңгыс чер-чурттуум болур улуг эмчи Алексей Сергеевич Бабкинге мөгейип чоруур мен.

– Дыка өөрүнчүг-дүр. Кабинедиңерге кандыг улус эмнедип кээп турар?

Биске эмнедири-биле 1 айлыг өпеяалардан 18 харга чедир уруг­лар кээп турар.

Колдуунда кадыы багай азы өзүлдези орайтап турар уруглар кээр. Школачы назы-харлыг уруг­лар колдуунда ооргазы, мойну аараан, хондроз аарыгдан-даа эмнээшкинни алыр. Өөреникчилер хөй үени компьютер мурнунда эрттирип турарындан ооргазының хевири өскерлип, күшпүйүп турарлар. Кижи бүрүзү үргүлчү-ле шимченип турар болза, ындыг аарыг тывылбас деп санаар мен.

Уругларын массажтадыр дээш келген аваларга чаңгыс аай бодун массажтадып, эмнээшкинни ап болур арганы база кылып турар бис. Ол дээрге уруун массажтап турар үеде, авазы боду база массажты ап, эмненип алыры.

Эмнээшкин бүдүнү-биле 10 хонук болур, 1 сеанс – 30 минута, нии­ти төлевири 5 муң акша болур.

– Силер-биле канчаар харылзажып болурул?

– Эмнениишкинни алырда, баш бурунгаар интернет четкиде арыннарывысче азы ында айыткан телефон дугаарынче долгааш бижидип алыр. Ынчаар аваларга таарымчалыг байдалды тургузуп турар бис. Чаш ажы-төлүн эдертип алгаш, хөй улус-биле кады оочурлаары дыка берге болур болгай. Ындыг болбазы-биле тодаргай шактарда бижиттирип, ол үезинде кээп, эмнениишкинни ап турарлар.

– Билдингир-дир. Коллективиңерде сагып чоруур чаңчылдарыңар бар бе?

– Ийе, ажылдакчыларым-биле чыл санында-ла август айның 26-да кабинеттиң төрүттүнген хүнүн демдеглеп эрттирер бис. Ол хүн даңгаар эртен кабинедимге баргаш, өңгүр, чараш шарлар-биле каастап, чаагай конфета, шоколадтар-биле келген аалчыларывысты хүндүлеп чемгерер бис. Ажыл шагы төнерге, боттарывыс чаагай аъш-чемивисти чип, ойнап хөглеп дыштанып алыр бис.

– Дыка солун-дур. Бо хамчыктыг аарыг үезинде ажыл-чорудулгаңарга шаптараазыннар турган бе?

– Чок, улуг бергедээшкиннер турбаан. Ажылымга дыка ынак болгаш, бир-ле чүүлдү тып алган турар мен. Ол үелерде хөй эвес өртекке онлайн-курстар ажыдып алгаш турган мен. Ылаңгыя суурларда чурттап турар аваларга дыка улуг дузамны көргүзүп, ажылдап турган мен. Шын угланыышкынныг ажылым эки уламчылап турар.

– Хостуг үеңерде дыштанылгаңарны таныштырып көрүңерем.

– Авамның сургуул чылдары Москва хоорайга эрткен. 1970 чылдарда Въетнам чуртунга дайын болуп турган. Ол ынчан Совет Эвилели дузазын көргүзүп, Въетнамдан көвей сургуулдарны Россияже эккеп, өөредип турган үези. Авам Въетнам сургуулдар-биле өөренип турган болгаш, оларның дугайында дыка солун кылдыр чугаалаар турган. Ону бодап, Въетнам чуртунче барып, дыштаныр деп шиитпирлээш, өг-бүлевис шупту чоруп каан бис. Аңаа чеде бергеш, кижиниң дораан-на эскерип каар чүүлү – чурттакчы чону шупту бичии шевергин кижилер болур чорду. Садыгларга барып, идик садып алыр дээш бодумга тааржыр идик тыппайн барган мен. Ажылдакчылар дораан-на силерге тааржыр хеп чок деп баар болду. Чүге дээрге ында чүгле 37 хемчээлдиг идиктерге дээр бар, шупту бичии кижилерге тааржыр кылдыр үндүрген хептер барын эскерип кайгаан бис.

Бажыңга хостуг үе тыптып келзе, аргыттынып, уругларым-биле янзы-бүрү чүүлдер кылып, чуруттунарынга ынак бис.

– Аныяк ава, ачаларга чүнү чугаалаксаар-дыр силер, Милана?

Бодумнуң көрүжүм-биле чугаалаксаарым болза, аныяк авалар уругларынга аар өртектиг хептер садып бээр азы хоралыг чемнерже акшаны чарыырын эскерер мен. Бичии уруглар дыка дүрген өзер болгай, аар өртектиг хептерже акша чарывайн, төлүнүң шын өзүлдези, кадыы болгаш сайзыралынче сагышты салыр болза эки деп бодаар мен. Ава кижи база чыл санында-ла бодун хынанып, кадыын камнап, эмчилээри чугула.

Алдынай СААЯ чугаалашкан.

Предыдущая запись
Аныяк специалистерни көдээже хаара тудар дээш…
Следующая запись
Блогер-хайгааракчы: Соңгулда участоктарындан ажык-чарлыг медээлерни көргүзер
Меню